Homoseksualizm jest uznawany za jedną z trzech głównych orientacji seksualnych. W ostatnich latach o gejach i lesbijach dużo się słyszy. Sprawdź, czy twoja aktualna wiedza pokrywa się ze stanem faktycznym.
Żyjemy w czasach, w których mniejszości seksualne walczą o równouprawnienie. Z tego powodu w mediach bardzo często można usłyszeć zażarte dyskusje na temat środowiska LGBT+, w tym przede wszystkim osób homoseksualnych. Polska debata wokół tej tematyki jest chaotyczna, przepełniona emocjami, a często pełna kłamstw i stereotypów. Czy homoseksualizm jest chorobą, którą można wyleczyć? Jak ta orientacja była postrzegana w przeszłości? W poniższym artykule postaramy się odpowiedzieć na wszystkie te pytania.
Orientacja homoseksualna – definicja
Na początku warto zacząć od definicji homoseksualizmu. Termin ten powstał z połączenia dwóch słów. Grecki homoios można przełożyć na „równy” albo „taki sam”. Z kolei łacińskie sexualis oznacza „płciowy”. Homoseksualność oznacza więc pociąg do osób tej samej płci.
Powszechne określenia homoseksualistów to gej w stosunku do mężczyzn i lesbijka w stosunku do kobiet. Są to określenia neutralne, które mogą być bezpiecznie stosowane zarówno w kontaktach bezpośrednich, jak i w opisach.
Osoby homoseksualne tworzą relacje jednopłciowe z innymi homoseksualistami, osobami biseksualnymi lub panseksualnymi. Relacje te mogą ograniczać się do sporadycznych kontaktów seksualnych albo przybierać formę wieloletnich związków partnerskich. Podobnie jak w przypadku związków heteroseksualnych nie ma na to żadnej reguły.
Czy orientacja homoseksualna jest wyborem?
Jednym z najpowszechniejszych mitów dotyczących homoseksualizmu jest pogląd, który zakłada, że orientację seksualną można sobie wybrać. Pomimo szerokiego dostępu do informacji jest to pogląd nagminnie szerzony i powtarzany zarówno przez środowiska religijne, jak i przez konserwatywne stronnictwa polityczne.
Niestety, tego typu informacje często przyswajane są przez osoby, które o kwestiach seksualności na ogół wiedzą niewiele. W odniesieniu do homoseksualnych członków rodziny, czy przyjaciół często więc pada niesławne pytanie: „a nie mógłbyś po prostu przestać być tym gejem?”.
Według aktualnej wiedzy naukowej na orientację seksualną składa się wiele czynników – genetycznych, środowiskowych oraz hormonalnych. Homoseksualizm z pewnością nie jest kwestią wyboru, a orientacja psychoseksualna nie może zostać zmieniona nawet pod wpływem bardzo silnej woli oraz radykalnej terapii.
Ile jest osób homoseksualnych?
Niestety, ustalenie odsetka osób homoseksualnych w społeczeństwie nie jest możliwe. Na przestrzeni lat próbowano dokonywać pewnych szacunków, jednak obiektywne badanie ilościowe nie jest i w najbliższych czasach raczej nie będzie możliwe do przeprowadzenia. Dlaczego?
Przede wszystkim problemem jest sama definicja. Za homoseksualistę uznaje się tę osobę, która sama się w ten sposób określa. W społeczeństwach heteronormatywnych (nawet tych uznawanych za liberalne) odmienne orientacje seksualne ciągle poddawane są wykluczeniu. Z tego powodu wiele osób nie przyznaje się do swojej orientacji, a to wyklucza wyodrębnienie próby badanej, która odzwierciedlałaby całe społeczeństwo.
Homoseksualizm w historii
Osoby homoseksualne w starożytności
Często można spotkać się z opinią, że w starożytnej Grecji związki homoseksualne były w pełni akceptowane, a nawet pożądane. Do pewnego stopnia jest to prawda – związki bogatych i dobrze urodzonych mężczyzn z młodymi chłopcami pełniły ważną funkcję w pewnych praktykach kulturowych. Warto jednak zaznaczyć, że dotyczyło to bardzo wąskiego wycinka społeczeństwa.
Relacje te oficjalnie były krótkotrwałe a na dodatek nie zawsze konsensualne. Jawny i oficjalny wieloletni związek dwóch mężczyzn nie spotkałby się z aprobatą starogreckiego społeczeństwa.
Prześladowania mniejszości homoseksualnej w Trzeciej Rzeszy i ZSRR
Szczególne prześladowania mniejszości homoseksualnej miały miejsce na terenie III Rzeczy w czasach rządów Hitlera i NSDAP. Homoseksualistów (szczególnie mężczyzn) określano wówczas jako element aspołeczny, który stoi na drodze do prawidłowego rozwoju rasy aryjskiej.
Gejów i lesbijki zamykano w więzieniach i w szpitalach psychiatrycznych. Z czasem trafiły one także do obozów koncentracyjnych, gdzie zginęło około 10 tysięcy takich osób. Gejów oznaczano różowym trójkątem przypiętym do ubrania obozowego. Trójkąt lesbijski był w kolorze czarnym.
Za homoseksualizm można było zginąć także w Związku Radzieckim, gdzie za czasów Stalina zsyłano gejów do kolonii karnej. Po odwilży 1956 toku gułagi zamieniono na szpitale psychiatryczne.
Stosunek do osób o orientacji homoseksualnej w PRL
W Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej odmienne orientacje seksualne nie były wpisane na listę przestępstw lub wykroczeń. Za wiek, który umożliwiał legalne kontakty homoseksualne i heteroseksualne, uznano 15 lat.
Do historii przeszła jednak niesławna Akcja Hiacynt – szeroko zakrojona kampania UB, która polegała na inwigilowaniu środowiska polskich homoseksualistów i zbierania informacji o ich życiu w celu późniejszego szantażu. Akcja miała miejsce w latach 1985–87.
Homoseksualizm w klasyfikacji medycznej
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) skreśliła homoseksualizm z listy chorób w 1991 roku. W świecie naukowym panuje przekonanie, że ta orientacja seksualna jest całkowicie normalnym wariantem ludzkiej seksualności. Lista światowych organizacji naukowych, które wyrażają takie stanowisko, prawdopodobnie byłaby dłuższa, niż cały poniższy artykuł.
W 2013 opisywana orientacja została skreślona z kategorii diagnostycznej DSM (podręcznika z klasyfikacją zaburzeń psychicznych wydawanego przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne). Homoseksualizmu nie ma już także w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD).
Homoseksualiści a wirus HIV
Obecnie wirus HIV oraz powodowany przez niego zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS) jest skutecznie leczony za pomocą dostępnych kuracji farmakologicznych. W latach osiemdziesiątych XX wieku budził prawdziwą grozę i pochłonął życie dziesiątek tysięcy ofiar.
Ponieważ początkowo wirus rozprzestrzeniał się przede wszystkim wśród homoseksualistów, to z nimi zaczęto utożsamiać tę chorobę. Dzisiaj wiemy, że było to przyczyną nagminnego uprawiania seksu bez zabezpieczenia z wieloma partnerami. Przyczyną nie był homoseksualizm per se, a brak wiedzy na temat rozprzestrzeniania się wirusa i praktyki typowe dla pewnych środowisk.
Niestety, ciągle można spotkać się z opinią, że wirusem HIV zarażają się przede wszystkim aktywni seksualnie geje i to oni „roznoszą chorobę”. Nie ma na to żadnych naukowych dowodów, a powtarzanie tych stereotypów jest formą manipulacji.
Czy homoseksualizm można leczyć?
Nie. Pomimo stanowiska forsowanego przez wiele środowisk religijnych i konserwatywnych w świetle faktów naukowych homoseksualizm nie jest chorobą, dlatego nie można się z niego wyleczyć.
Nie oznacza to oczywiście, że nie podejmuje się takich prób. Przez setki i dziesiątki lat stosowano różne metody konwersyjne, których celem miało być zmienienie orientacji pacjenta z homoseksualnej na heteroseksualną. W zależności od mody oraz czasów gejów i lesbijki „leczono”:
- lobotomią (wycinaniem kawałka mózgu).
- wazektomią,
- kastracją,
- elektrowstrząsami,
- różnego rodzaju medykamentami,
- stymulatami seksualnymi,
- gwałtem naprawczym.
Niestety, pomimo jasnego stanowiska naukowców terapia konwersyjna ciągle jest forsowana przez niektóre środowiska, przede wszystkim religijne. W Polsce organizują ją instytucje wspierane przez Kościół Katolicki.
Przez setki organizacji naukowych oraz stojących na straży praw człowieka terapia konwersyjna uznawana jest pseudonaukową i nieskuteczną. Nie tylko nie prowadzi do zmiany orientacji seksualnej, ale powoduje trwałe zniszczenie w psychicznym a często także fizycznym zdrowiu „pacjentów”.
Małżeństwa osób tej samej płci
Spór o małżeństwa osób tej samej płci raz na jakiś czas na nowo wybucha w polskich mediach. Na jego finał przyjdzie nam jeszcze długo poczekać. Obecnie w naszym kraju osoby pozostające w związkach jednopłciowych nie mogą ani zawierać małżeństw, ani rejestrować związków partnerskich.
Na szczęście w wielu krajach jest inaczej, co daje polskim osobom nieheteronormatywnym nadzieję na zmiany w przyszłości. Małżeństwa homoseksualne są całkowicie legalne w:
- Holandii,
- Kanadzie,
- Hiszpanii,
- Portugalii,
- Belgii,
- Republice Południowej Afryki,
- Norwegii,
- Szwecji.
- Danii,
- Finlandii,
- Argentynie,
- Brazylii,
- Francji,
- Niemczech,
- Stanach Zjednoczonych,
- Luksemburgu,
- Nowej Zelandii.
- Urugwaju,
- Ekwadorze,
- Kolumbii,
- Irlandii,
- na Islandii,
- na Malcie,
- na Tajwanie.
W niektórych krajach możliwość zwierania małżeństw nie występuje na terenie całego państwa, a jedynie niektórych jego miastach lub jednostkach terytorialnych. Tak jak w Wielkiej Brytanii, czy Meksyku oraz w wielu krajach Południowej i Środkowej Ameryki.
Związki partnerski – alternatywa dla małżeństw
W wielu państwach świata małżeństwa osób LGBT+ nie zostały zalegalizowane. Obywatelom przyznano jednak alternatywę w postaci rejestracji związku partnerskiego. Daje to możliwość prawnego uregulowania związku, na przykład w kwestiach dziedziczenia po sobie, czy odwiedzin w szpitalu.
Rozwiązanie to wykorzystały:
- Czechy,
- Węgry,
- Słowenia,
- Szwajcaria,
- Włochy,
- Chorwacja,
- Estonia,
- San Marino,
- Grecja,
- Cypr,
- Chile,
- Liechtenstein.
Adopcja dzieci przez gejów i lesbijki
Kwestia adopcji dzieci przez pary homoseksualne jest przedmiotem olbrzymich kontrowersji, w tym także w Polsce. W tej kwestii obawy ma także wiele osób, które na co dzień sprzyjają mniejszościom seksualnym. Istnieje bowiem przekonanie, że dzieci wychowywane bez stałej obecności rodzica o konkretnej płci, będą narażone na problemy w dorosłym życiu.
Warto jednak wspomnieć, że w środowisku naukowym panuje konsensus co do tego, że dzieci wychowywane przez pary homoseksualne nie rozwijają się gorzej niż dzieci par heteroseksualnych. Szacuje się, że w różnych krajach od 5 do 20% wszystkich par jednopłciowych wychowuje dzieci. Są to zarówno pociechy adoptowane, jak i pochodzące z poprzednich związków któregoś z rodziców.
Także w Polsce wychowują się dzieci, które mają dwie mamy lub dwóch ojców. Nie ma jednak wiarygodnych badań ilościowych, które potwierdzałyby ich miejsce w naszej rodzimej demografii.
Obecnie geje i lesbijki mogą adoptować dzieci w ponad dwudziestu krajach. Są to:
- Szwecja,
- Hiszpania,
- Holandia,
- Wielka Brytania,
- Islandia,
- Norwegia,
- Belgia,
- Słowenia,
- Dania,
- Francja,
- Malta,
- Andora,
- Cypr,
- Portugalia,
- Estonia,
- Włochy,
- Finlandia,
- Niemcy,
- Grecja,
- Szwajcarja,
- Luksemburg,
- Chorwacja,
- San Marino.
Takie prawo przysługuje także mieszkańcom niektórych regionów Meksyku.
Mit geja pedofila – jeden z najobrzydliwszych stereotypów
Jednym z najbardziej krzywdzących i dyskryminujących mitów na temat homoseksualizmu jest korelacja tej orientacji psychoseksualnej ze skłonnością do wykorzystywania i krzywdzenia dzieci. Tymczasem wszystkie przeprowadzone badania jasno wskazują, że między homoseksualizmem a pedofilią nie ma żadnego związku.
Publiczne głoszenie takich sądów to nie tylko mijanie się z prawdą, ale wręcz jawne nadużycie, które prowadzi do antagonizowania społeczeństwa. W swoich stanowiskach informują o tym takie instytucje jak:
- Amerykańska Akademia Psychiatrii Dzieci i Młodzieży;
- Amerykańskie Stowarzyszenie Zdrowia Publicznego;
- Amerykańskie Stowarzyszenia Poradnictwa Psychologicznego;
- Polskie Towarzystwo Seksuologiczne.
Skąd w ogóle wziął się ten dziwny pogląd? Wynika to przede wszystkim z faktu, że osoby o skłonnościach pedofilskich zazwyczaj odczuwają większy pociąg do dzieci konkretnej płci. Z tego powodu pedofile wykorzystujący chłopców byli automatycznie klasyfikowani przez osoby do tego nieuprawnione jako homoseksualiści.
Tymczasem warto podkreślić, że orientacja psychoseksualna jest pojęciem odnoszonym wyłącznie do osób dorosłych. Jakiekolwiek akty seksualne skierowane w stosunku do dzieci są czynami pedofilskimi, a nie stosunkami homoseksualnymi.
Współczesne prześladowania osób homoseksualnych
W dzisiejszych czasach homoseksualizm karany jest śmiercią tylko w tych krajach, gdzie na szczeblu krajowych obowiązuje prawo szariatu. Są to:
- Arabia Saudyjska,
- Iran,
- Jemen,
- Sudan.
Na karę śmierci homoseksualistów skazuje się także w niektórych rejonach Nigerii, Somalii, Czadu, Iraku i Czeczenii.
Państwa, w których kara śmierci za zachowania homoseksualne istnieje, ale nie jest wykonywana to:
- Zjednoczone Emiraty Arabskie,
- Katar,
- Pakistan,
- Afganistan,
- Brunea,
- Mauretania.
Homoseksualizm – podsumowanie
Homoseksualizm, podobnie jak biseksualizm oraz heteroseksualizm jedną z trzech głównych orientacji seksualnych. Leczenie homoseksualizmu jest nieskuteczne, a sama orientacja nie występuje na liście chorób i zaburzeń.
W świetle badań przeprowadzonych na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat przez naukowców z różnych krajów geje i lesbijski nie stanowią zagrożenia dla dzieci, nie rozbijają także rodzin częściej niż osoby heteronormatywne.
Zobacz także:
- Heteroseksualizm – charakterystyka najpowszechniejszej orientacji seksualnej
- Biseksualizm to jedna z trzech głównych orientacji. Przeczytaj i dowiedz się do których płci osoby biseksualne odczuwają pociąg.
- Homofobia – nienawiść, która niszczy życia. Sprawdź, czym jest homofobia i jakie są sposoby jej zapobiegania
- Ile jest orientacji seksualnych i co warto o nich wiedzieć? Poznaj rodzaje orientacji seksualnych!
- Terapia konwersyjna – pseudonaukowa praktyka, która niszczy życie. Na czym polega „leczenie homoseksualności”?