Implant antykoncepcyjny to kosztowna, ale długotrwała metoda antykoncepcji. Hormony płciowe regulujące płodność są uwalniane nawet przez 5 lat od zabiegu. Jakie są zalety i wady umieszczanych implantów? Tego dowiesz się z poniższego artykułu!
Implanty antykoncepcyjne najczęściej mają postać niewielkiego, plastikowego pręcika o długości 4 cm i szerokości 2 mm. Wszczepia się je od wewnętrznej strony ramienia – lewego u pacjentek praworęcznych i prawego u kobiet leworęcznych. Działają podobnie jak plastry czy tabletki hormonalne. Implant antykoncepcyjny nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Dlatego lekarze zalecają stosowanie dodatkowych, mechanicznych środków antykoncepcyjnych – zwłaszcza w przypadku przygodnych stosunków seksualnych. Koszt pojedynczego implantu antykoncepcyjnego to ok. 500–1300 złotych.
Hormonalny implant antykoncepcyjny jako nowoczesna metoda zapobiegania ciąży
Implanty antykoncepcyjne pojawiły się w Polsce stosunkowo niedawno. Wyróżniają się długością działania oraz jednoskładnikową formułą – znaczna część plastrów i tabletek antykoncepcyjnych zawiera 2 hormony. Wszczepiany pod skórę implant antykoncepcyjny najczęściej zawiera etonogestrel, czyli progestagen. Pod jego wpływem:
- dochodzi do wstrzymania owulacji;
- gęstnieje śluz szyjki macicy, który wstrzymuje plemniki w drodze do komórki jajowej;
- maleje grubość endometrium (błony śluzowej macicy), w której zagnieżdżają się zarodki.
Konkretne efekty wynikają z określonego stężenia i proporcji składników implantu. Większość z nich nie zawiera estrogenów, które odpowiadają za znaczną część działań niepożądanych stosowania środków hormonalnych. Kwestię, który implant antykoncepcyjny wybrać, pacjentka powinna dokładnie przedyskutować ze swoim lekarzem-ginekologiem.
Skuteczność implantów antykoncepcyjnych na tle pozostałych metod antykoncepcji
Efektywność na poziomie 99,95% i 0,01 we wskaźniku Pearla mówią same za siebie. Statystycznie tylko jedna na 1000 kobiet stosujących implanty antykoncepcyjne zajdzie w niechcianą ciążę. I to w sytuacji, kiedy jakiś czynnik zewnętrzny (np. przyjmowany lek) zakłóci działanie implantu antykoncepcyjnego. Dla przykładu skuteczność innych metod planowania rodziny – przy stosowaniu nie w pełni prawidłowym i optymalnym:
- gąbki dopochwowe – 76–91%;
- kalendarzyk (antykoncepcja objawowo-termiczna) – 76–99,4%;
- prezerwatywy – 82–98%;
- pigułki i plastry antykoncepcyjne – 91–99,7%;
- podwiązanie kanałów rodnych – 99,5–99,9%.
Tuż po wszczepieniu implant antykoncepcyjne uwalnia hormony z prędkością 67 µg na dobę. Po roku dzienna dawka progestagenu spada do 40-50 µg, zaś po 2 latach wynosi ok. 30 µg na dobę. Poniżej tej wartości działanie antykoncepcyjne implantu ustaje, nie zabezpieczając przed zapłodnieniem.
Najważniejsze zalety implantów antykoncepcyjnych
Jeżeli u kobiety nie występują żadne przeciwwskazania zdrowotne, implanty mogą okazać się najlepszym wyborem. Ich kluczowe zalety według użytkowniczek to:
- poczucie pewności i bezpieczeństwa;
- żadnych zmian w prowadzonym trybie życia;
- większa przewidywalność cyklu, bardziej regularne miesiączki;
- większy margines błędu – nie trzeba pamiętać o regularnym przyjmowaniu.
Co ważne, implanty antykoncepcyjne są metodą w pełni odwracalną. Podwiązanie jajowodów i/lub nasieniowodów jest równie skuteczne, ale już szanse na późniejsze odzyskanie płodności pozostają nieporównywalnie mniejsze.
Wszczepienie i usunięcie implantu antykoncepcyjnego
Umieszczenie implantu pod skórą nie należy do szczególnie skomplikowanych zabiegów. Podobnie jak jego wymiana lub usuwanie. Jeżeli zabieg przeprowadzono w ciągu pierwszych 7 dni cyklu menstruacyjnego, ochrona działa natychmiastowo. A jeśli implant zostaje wszczepiony w innym terminie, kobieta powinna przez minimum 3 dni stosować dodatkową metodę antykoncepcji. Ze względu na pewną nieprzewidywalność cyklu, a także jego podatność na zmiany pod wpływem czynników zewnętrznych, lekarze w centrach medycznych często doradzają korzystanie z antykoncepcji mechanicznej przez tydzień po zabiegu wszczepienia implantu antykoncepcyjnego.
Założenie implantu antykoncepcyjnego
Najpierw lekarz szuka miejsca z dala od naczyń krwionośnych i mięśni. Tak, by implant nie ograniczał ruchów kończyną i nie powodował zbędnego bólu. Najczęściej wybiera punkt od wewnętrznej części ramienia, ok. 10 cm od łokcia. Następnie podaje znieczulenie miejscowe. Potem następuje wszczepianie implantu antykoncepcyjnego bezpośrednio pod skórę, za pomocą aplikatora.
Kobiety nie odczuwają przy tym żadnych dolegliwości. Odczucie, kiedy implant antykoncepcyjny wszczepia się pod skórę, porównują do zastrzyku albo szczepienia. Nie ma żadnych szczególnych zaleceń po zabiegu. Implant można założyć tak, by pozostawał wyczuwalny przy dotyku. Czasami ginekolodzy proszą, by kontrolować go nie tylko na własną rękę, ale też co pół roku w gabinecie lekarskim. Implant stopniowo uwalnia swoje składniki od razu po implementacji.
Antykoncepcyjny implant podskórny – usuwanie, wymiana
Te procedury również zajmują niewiele czasu i są praktycznie bezbolesne. Każdy implant antykoncepcyjny zawiera określoną dawkę hormonów, która z czasem się wyczerpuje. Ponadto jego osłonki mają ograniczoną wytrzymałość – pozostawianie ciała obcego mogłoby mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Implant antykoncepcyjny należy usunąć nie później, niż przewiduje to jego producent.
Najczęściej następuje to w ciągu 3 lat, aczkolwiek niektórzy producenci zapowiadają nową generację środków. Okresu ważności i skuteczności testowanych implantów antykoncepcyjnych wynosi 5 lat. Naturalnie nie ma żadnych przeszkód, by zrobić to wcześniej. Kiedy kobieta zapragnie powiększenia rodziny, powinna udać się do lekarza, który przeprowadzi zabieg usuwania implantu antykoncepcyjnego.
Skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania implantu
Cała antykoncepcja hormonalna działa w zbliżony sposób. Dlatego skutki uboczne stosowania implantów są podobne do tych, jakie występują w przypadku pozostałych środków antykoncepcyjnych z tej kategorii. Kobiety muszą się liczyć z:
- przyrostem masy ciała;
- trądzikiem;
- nudnościami;
- bólami głowy;
- tkliwością piersi;
- nieregularnymi krwawieniami miesiączkowymi;
- zwiększoną podatnością na infekcje intymne.
Niektóre kobiety nie powinny nawet myśleć o implancie
Które konkretnie? Najważniejsze przeciwwskazania (zdrowotne i nie tylko), wykluczające wprowadzenie implantu hormonalnego, to:
- trwająca ciąża;
- nienaturalne krwawienie dróg rodnych;
- choroby nowotworowe;
- poważne dolegliwości wątroby;
- reakcje alergiczne na składniki lub tworzywo osłonki implantu antykoncepcyjnego;
- problemy z układem krążenia;
- nadmiar androgenów
- zbyt niski wiek.
Specjaliści uważają implanty za skuteczną, a przy tym bardzo bezpieczną metodę antykoncepcyjną. Nadają się nawet dla kobiet karmiących piersią, 4 tygodnie po porodzie. Biorąc pod uwagę ceny oraz czas, przez jaki implanty uwalniają swoje składniki, ich opłacalność pozostaje zbliżona do pozostałych antykoncepcji hormonalnej. Za to komfort – znacznie większy. Implant antykoncepcyjny powinien być w pełni bezpieczny dla kobiet pomiędzy 18 a 40 rokiem życia. Badania nad skutkami zdrowotnymi dla pacjentek z pozostałych grup wiekowych wciąż trwają.
Zobacz także:
- Zastrzyk antykoncepcyjny – dla kogo jest najodpowiedniejszy? Poznaj zalety, wady i sposób działania antykoncepcji w zastrzyku
- Plastry antykoncepcyjne na receptę – skuteczność, skutki uboczne. Wady i zalety stosowania antykoncepcji hormonalnej
- Czym jest antykoncepcja? Które środki antykoncepcyjne i hormonalne stosować? Najskuteczniejsza, nowoczesna antykoncepcja
- Antykoncepcja hormonalna – skuteczne metody zapobiegania ciąży
- Krążki antykoncepcyjne – metoda antykoncepcji hormonalnej