Tabletki antykoncepcyjne – jak brać i jakie jest ich działanie? To podstawowe pytania, które zadają sobie kobiety rozpoczynające przyjmowanie hormonów zapobiegających zajściu w ciążę. Podpowiadamy, co warto wiedzieć o pigułkach.
Stosowanie tabletek antykoncepcyjnych jest bardzo popularną metodą zapobiegającą niechcianej ciąży. Kobiety, które dopiero rozpoczynają ich przyjmowanie, mogą mieć wiele wątpliwości. Jeżeli ty także zadajesz pytania o tabletki antykoncepcyjne – jak brać, jaki mają wpływ na organizm oraz, który rodzaj będzie dla ciebie odpowiedni? Zapoznaj się z poniższym tekstem. Postaramy się rozwiać wszystkie twoje obawy!
Jakie jest działanie tabletek antykoncepcyjnych?
Na stosowanie antykoncepcji hormonalnej decydują się zazwyczaj kobiety, które potrzebują skutecznej ochrony przed niechcianą ciążą. Pigułki powodują:
- zagęszczenie śluzu szyjkowego – dzięki temu plemniki mają problem z poruszaniem się i nie mogą dostać się do komórki jajowej;
- zmianę endometrium – błona śluzowa staje się zbyt cienka i zbyt mało ukrwiona, dzięki czemu zagnieżdżenie zarodka jest niemożliwe;
- zahamowanie owulacji – komórka jajowa nie zostaje uwolniona.
Rodzaje tabletek antykoncepcyjnych
Środki antykoncepcyjne dzielą się na:
- tabletki jednoskładnikowe – zawierają w składzie wyłącznie jeden hormon o niskim stężeniu. Może być to progestagen, dezogestrel, noretysteron lub lewonorgestrel. Zazwyczaj zaleca się ich przyjmowanie kobietom karmiącym lub tym, które nie tolerują estrogenu zawartego w dwuskładnikowych tabletkach antykoncepcyjnych;
- tabletki dwuskładnikowe – składają się z syntetycznego progesteronu oraz estrogenu. Pierwszy hormon powoduje zagęszczenie śluzu, a drugi zahamowanie owulacji.
Ponadto tabletki dwuskładnikowe dzielą się na jednofazowe, dwufazowe i trójfazowe. Każdy z nich wymaga innego schematu przyjmowania, bowiem konieczne jest zharmonizowanie ich z cyklem.
Skuteczność antykoncepcji hormonalnej
Skuteczność tabletek antykoncepcyjnych należy do bardzo wysokiej. Ich efektywność według indeksu Pearla to aż 0,5–3 dla tabletek jednoskładnikowych i 0,1–7,6 dla dwuskładnikowych. Dla porównania wskaźnik dla prezerwatyw męskich wynosi od 3 do 13, środków plemnikobójczych 6–25, a metody kalendarzykowej zaledwie 25. Różnice w zakresach wynikają z faktu, że pierwsza liczba określa skuteczność stosowania metody w warunkach klinicznych, druga zaś w życiu codziennym, w którym łatwiej o pomyłkę, zapominalstwo i nieprawidłowe użycie antykoncepcji. Skuteczność tabletek antykoncepcyjnych zależy oczywiście od ich regularnego stosowania oraz przestrzegania zasad załączonych w ulotce i zaleceń lekarza. Bardzo wiele kobiet przyznaje się do niesystematycznego brania tabletek, co może wpłynąć na ich efektywność w zapobieganiu niechcianej ciąży.
Jak brać tabletki antykoncepcyjne?
Schemat zażywania tabletek antykoncepcyjnych zależy od rodzaju środków, jakie zostały przepisane przez lekarza. Najlepiej jest jednak przyjmować je codziennie o tej samej porze dnia i bez niepotrzebnego pominięcia pigułek. Wahanie hormonów w organizmie nie będzie wówczas występować, a ponadto wyrobi się nawyk systematycznego brania środków. W większości przypadków pierwszą tabletkę należy przyjmować pierwszego dnia cyklu, czyli w momencie rozpoczęcia miesiączki. Opakowania zawierają 21 lub 28 tabletek. Ich przyjmowanie zazwyczaj wygląda następująco:
- 21 tabletek czynnych, siedem dni przerwy – pigułki przyjmuje się przez 21 dni, po których przez następne 7 dni powinna nastąpić przerwa. Podczas nich pojawia się krwawienie;
- 21 tabletek czynnych, 7 tabletek placebo – schemat ich przyjmowania jest podobny, jak w pierwszym przypadku; różnica polega na tym, że zamiast przerwy, przez kolejny tydzień zażywa się tzw. pigułki placebo;
- 24 tabletki czynne, 4 tabletki placebo – tabletki z hormonami przyjmuje się przez 24 dni, następnie należy przyjąć 4 placebo. Później można już rozpocząć korzystanie z nowego opakowania.
Czy należy stosować przerwy od brania tabletek?
Według najnowszych badań robienie 7-dniowej przerwy w przyjmowaniu pigułek nie ma żadnego uzasadnienia medycznego. Po zakończeniu jednego pudełka zawierającego 21 tabletek można od razu rozpocząć przyjmowanie kolejnych, z nowego opakowania. Spowoduje to brak krwawienia, jednak wiele kobiet cieszy się na możliwość pominięcia miesiączki. Jeżeli i ciebie interesuje taka możliwość, skonsultuj się ze swoim ginekologiem i wspólnie ustalcie, czy takie rozwiązanie jest dla ciebie odpowiednie.
Co, jeśli zapomnisz o przyjęciu tabletki?
Antykoncepcję hormonalną należy przyjmować codziennie i możliwie o tej samej godzinie. Gwarantuje to niemal całkowitą ochronę przed zajściem w niechcianą ciążę. Co jednak jeśli zapomnisz o przyjęciu pigułki? Pominięcie tabletki placebo nie skutkuje żadnymi konsekwencjami. Nie zawierają one bowiem substancji czynnej, zatem nie trzeba się martwić o problemy z ochroną przed zapłodnieniem. W przypadku, kiedy od pominięcia pigułki czynnej minęło mniej niż 12 godzin, należy ją przyjąć, a kolejne tabletki postarać się przyjmować regularnie.
Gdy od pominięcia tabletki minęło więcej niż 12 godzin
Sytuacja komplikuje się, kiedy od pominięcia tabletki minęło więcej niż 12 godzin. Wówczas przyjmowanie kolejnych środków zależy od tego, w którym momencie cyklu jesteś:
- 1 tydzień cyklu – jeżeli podczas pierwszego tygodnia cyklu nie doszło do współżycia, zażyj tabletkę i przez najbliższe dni stosuj mechaniczną formę antykoncepcji. Jeśli natomiast seks się odbył, mogło dojść do zapłodnienia – w takim wypadku kup test ciążowy lub od razu udaj się do ginekologa;
- 2 tydzień cyklu – przyjmij zaległą tabletkę, a przez 7 dni stosuj podczas współżycia dodatkowe metody antykoncepcyjne;
- 3 tydzień cyklu – dokończ blister do ostatniej tabletki, a następnie rozpocznij kolejne opakowanie. Nie rób przerwy ani nie przyjmuj tabletek placebo. Podczas zażycia pigułek z kolejnego pudełka powinno pojawić się plamienie, a po nim krwawienie. Jeżeli to nie nastąpi, udaj się do ginekologa.
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych
Na odstawienie tabletek decydują się kobiety, które doświadczają negatywnych skutków ubocznych ich przyjmowania lub zdecydowały się na poszerzenie rodziny. Warto pamiętać, że nie należy robić tego na własną rękę, bez wcześniejszej konsultacji lekarskiej. Gospodarka hormonalna, po rezygnacji z antykoncepcji, będzie potrzebowała czasu na unormowanie; ginekolog natomiast będzie w stanie przygotować na zmiany i spróbować załagodzić niektóre.
Tabletki antykoncepcyjne – jak brać? Podsumowanie
Hormonalne metody antykoncepcji należą do niezwykle skutecznych, pod warunkiem ich prawidłowego zażywania. Tylko sumienne przyjmowanie pigułek antykoncepcyjnych zagwarantuje niemal 100% efektywność. Jeżeli nadal masz wątpliwości co do sposobu, w jaki powinnaś przyjmować przepisane ci środki, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.
Zobacz także:
- Jak działają tabletki antykoncepcyjne? Poznaj mechanizm działania antykoncepcji hormonalnej!
- Pominięcie tabletki antykoncepcyjnej – co zrobić, kiedy zapomniałaś zażyć tabletkę?
- Po jakim czasie działają tabletki antykoncepcyjne? W jakim momencie antykoncepcja hormonalna zaczyna chronić przed ciążą?
- Tabletki antykoncepcyjne. Nazwy, działanie i zastosowanie pigułek hormonalnych
- Biorę tabletki antykoncepcyjne i nie dostałam okresu! Co to może oznaczać? Czy taka sytuacja powinna niepokoić?