Agender należy do tożsamości płciowej, o której nie słyszy się zbyt często. Warto jednak pamiętać, że osoby, które identyfikują się jako agender, to nadal ważna część społeczności LGBT. Sprawdź, czym charakteryzuje się ta płeć.
Społeczność LGBTQ tworzą osoby o bardzo różnych tożsamościach płciowych i orientacjach seksualnych. Chociaż coraz więcej z nich staje się rozpoznawalna wśród ogółu społeczeństwa, większość nadal pozostaje niejasna. Do jednej z nich należy agender – i chociaż część osób zapewne może się już po nazwie domyślać, czym się ona charakteryzuje, dla innych nadal będzie zagadkowa. Jeżeli zastanawiasz się, na czym polega ta tożsamość płciowa, zapoznaj się z poniższym artykułem. Postaramy się w nim nakreślić, kim są osoby, dla których płeć bywa zbędnym lub wręcz fałszywym konstruktem społecznym.
Czym jest tożsamość agender?
- genderless – dosłownie oznacza to brak płci;
- gender neutral – odnosi się do kogoś, kto posiada płeć, jednak nie jest ani męska, ani żeńska;
- libragender – określa kogoś, kto czuje niewielki związek z którąś z płci;
- neutrois – neutralna płeć.
Ponadto agender może odnosić się do płci, której nie da się określić, oraz do braku potrzeby lub niechęci do opisywania swojej płci.
Agenderyści wyrażają pogląd, że pojęcie tożsamości płciowej i to, jaki ma wpływ na kształtowanie się kultury, życia społecznego i norm zachowań, to sztuczne konstrukty. W postawie agender chodzi o wypracowanie percepcji odrzucającej pryzmaty rodzajowe – wiąże się to z brakiem uznania dla podziałów na to, co stereotypowo wyłącznie męskie lub kobiece; wydają się one bowiem umotywowane wyłącznie cechami płciowymi, które nie mają przełożenia na cechy psychiczne czy zachowanie. Ponadto taki binarny podział rzeczywistości może wiązać się ze stygmatyzacją w dziedzinie cielesności, osobowości, języka i seksualności tych osób, których on nie dotyczy.
Agender i inne tożsamości płciowe
Z agenderyzmem wiąże się wiele nieporozumień i przekłamań. Większość z nich wynika głównie z braku powszechnej wiedzy o poszczególnych tożsamości płciowych; niektóre, choć mogą wydawać się na pierwszy rzut oka dość podobne, posiadają dość znaczące różnice. Umiejętność ich rozróżniania pozwoli natomiast uniknąć faux-pas w przypadku zetknięcia się z osobami o poszczególnych tożsamościach. Poniżej przyjrzymy się, czym różni się agender od gendervoid oraz gender nonconforming.
Agender i gendervoid – jakie są różnice?
Tożsamości agender oraz gendervoid są bardzo często mylone. Najprawdopodobniej wynika to z faktu, że każda z nich oznacza brak płci. Są jednak między nimi pewne istotne różnice.
Określenie „gendervoid” składa się ze słów gender oraz void. Gender, jak już wspominaliśmy, oznacza płeć kulturową lub płeć psychiczną, Void natomiast jest określeniem na „pustkę” lub „próżnię”. Osoba, która utożsamia się z tożsamością gendervoid, odczuwa właśnie pewną pustkę, tam, gdzie normalnie powinna znaleźć się jej płeć. Może to także oznaczać, że dana osoba nie jest w stanie w pełni doświadczyć płci. Nie każda osoba, która jest agender musi taką pustkę odczuwać.
Nonconforming a agender – czym się różnią?
Kolejną tożsamością, która bywa mylona z agender, jest gender nonconforming. Angielskie słowo nonconforming oznacza „niezgodny”, co sugeruje, że osoba, która się z daną tożsamością, nie odczuwa przynależności do norm płciowym, jakich się od niej oczekuje i nie chce się im podporządkować. Osoby gender nonconforming mogą się jednocześnie utożsamiać z agenderyzmem, jednak nie jest to konieczne – nie są to zatem terminy jednakowe, a jedynie zazębiające się w indywidualnych przypadkach.
Seksualność osób agender
Mylenie poszczególnych tożsamości płciowych to nie jedyny problem, z jakim przychodzi się czasami mierzyć osobom agender. Osobom, które nie czują związku z żadną płcią albo mają do jej konceptu neutralny stosunek, często bowiem mylnie przypisuje się orientację aseksualną. Dlaczego tak jest?
Najbardziej prawdopodobnym i najprostszym wyjaśnieniem jest fakt, że przedrostka a- używa się przed każdym z tych określeń: aseksualny_a i agender. Mimo to warto pamiętać, że osoby agenderowe mogą mieć każdą, nie tylko aseksualną, orientację seksualną – nie ma ona bowiem nic wspólnego z ich tożsamością, tak jak ma to miejsce i w przypadku również innych.
Flaga społeczności agender
Podobnie jak i inne flagi LGBTQ+, także ta należąca do społeczności agender, posiada wiele wersji. Podstawowa i najbardziej znana posiada cztery kolory, które symbolizują:
- czarny i biały symbolizują brak płci;
- szary kolor dotyczy osób, które identyfikują się jako semi-genderless;
- zielona barwa symbolizuje niebinarne tożsamości płciowe.
Inna flaga, która również dotyczy tożsamości agenderowych i genderless, ma o wiele bardziej wyraziste, przykuwające wzrok kolory. Także symbolika, która się z nimi wiąże, jest dużo bogatsza, kładzie bowiem nacisk nie tylko na wyjaśnienie agenderyzmu, ale i z jakimi uczuciami i skojarzeniami się wiąże. Poszczególne kolory i ich symbole to:
- turkusowy jest oznaką walki o widoczność osób agender;
- limonkowy to symbol miłości i przyjaźni w społeczności osób agender;
- żółty symbolizuje celebrację i radość;
- pomarańczowy oznacza kreatywność;
- czerwony kolor jest symbolem różnorodności i indywidualnej ekspresji osób agender.
Znane osoby agender
Agenderyzm – podsumowanie
Jak widać tożsamość agender, jak i światopogląd agenderystyczny są niejako powiązane z odrzuceniem koncepcji płci i ról do nich przypisanych. Wiele tych, którzy określają się jako agender nie czuje potrzeby, aby wpasowywać się w normy kulturowe i woli określać po prostu jako osoby o konkretnych zainteresowaniach, osobowości i seksualności – bez konieczności przypisywania stereotypowych cech płciowych.
Zobacz także:
- Pangender – płeć, która nie posiada granic. Przekonaj się, kim jest osoba pangender
- Genderqueer – co to znaczy i czy różni się od niebinarności? Dowiedz się wszystkiego o tożsamości płciowej genderqueer
- Cisgender – kim jest osoba cispłciowa i skąd wziął się ten termin? Dowiedz się wszystkiego o cispłciowości
- Genderfluid – co to oznacza? Poznaj najważniejsze informacje o osobach genderfluid
- Demiboy – poznaj charakterystykę tożsamości płciowej i sprawdź, jaka jest symbolika flagi demiboy