Cisgender lub cispłciowość jest określeniem odnoszącym się do tożsamości płciowej. Termin ukuto już w 1994 r. i chociaż identyfikuje się z nim bardzo wiele osób, niektórzy nadal nie są pewni, co on oznacza. Sprawdź, czym jest cisgenderyzm!
Określenia dotyczące tożsamości płciowych w wielu kręgach nadal są owiane tajemnicą. Warto zaznaczyć, że nie chodzi tu wyłącznie o mniej znane płcie, ale i takie, o których słyszał każdy, ale nie jest obeznany z terminologią ich dotyczącą. Jest tak w przypadku np. cisgender. Przekonaj się, co oznacza to określenie i skąd się ono wzięło.
Co oznacza termin cisgender?
Cisgender, nazywany także cispłciowością lub cisseksualnością, jest terminem określającym osoby, których płeć nadana przy narodzeniu jest spójna z tożsamością płciową. Dla przykładu, cis-kobieta, oznacza kogoś, kto identyfikuje się jako kobieta, a ponadto posiada żeńskie narządy rozrodcze. Cispłciowość jest antonimem transpłciowości, która oznacza niezgodność tożsamości płciowej z tą, nadaną przy narodzinach.
Historia pojęcia cispłciowości
Termin cisgender jest połączeniem dwóch słów, cis i gender. Przedrostek cis to po łacinie dosłownie „po tej stronie”, natomiast gender jest angielskim określeniem na „płeć”. Określenia cisseksualność użył po raz pierwszy w swoim tekście „Die Transsexuellen und unser nosomorpher Blick” niemiecki seksuolog Volkmar Sigusch. Z kolei termin cisgender został stworzony w 1994 r. na grupie dyskusyjnej Usenet, która była poświęcona tematyce transpłciowości.
Krytyka terminu cispłciowość
Termin cispłciowość spotyka się z krytyką zarówno ze strony konserwatysów, osób zajmujących się feminizmiem i gender studies, jak i osób interpłciowych.
Wiele osób o tradycyjnych poglądach uważa określenie cisgender za niepotrzebne i sugeruje się, że nie powinno się „zmuszać” osób cispłciowych do stosowania danego określenia. Z kolei badacze i badaczki gender studies uważają, że lepszym określeniem jest „nie-trans”, które niejako wyklucza w ten sposób stygmatyzację osób transpłciowych. Dla wielu przeciwstawienie sobie terminów cispłciowość – transpłciowość powoduje uproszczenie spektrum tożsamości płciowych.
Z terminem cispłciowość nie zgadzają się także osoby interpłciowe, czyli te, które posiadają zarówno żeńskie, jak i męskie cechy płciowe. Przypisywanie płci przy narodzeniu wiąże się dla wielu z nich z przymusem dopasowania się do jednej z tożsamości, a niekiedy i koniecznym leczeniem. Określenie cisgender może być mylące w stosunku do osób interpłciowych, co nierzadko wiąże się ze stygmatyzacją tych, którzy nie identyfikują się z „narzuconą” im płcią.
Cisgender – podsumowanie
Na pewno sporo osób zgodzi się, że cispłciowość dotyczy znaczącej większości ludzi na świecie. I chociaż termin cisgender wiąże się z kontrowersjami, wiele osób nadal chętnie stosuje go w codziennym życiu.
Zobacz także:
- Genderqueer – co to znaczy i czy różni się od niebinarności? Dowiedz się wszystkiego o tożsamości płciowej genderqueer
- Transpłciowość a transseksualność – jaka jest różnica? Sprawdź, który termin jest poprawny
- Transpłciowość – poznaj fakty i mity o osobach transpłciowych
- Genderfluid – co to oznacza? Poznaj najważniejsze informacje o osobach genderfluid
- AFAB – co oznacza ten skrótowiec i czy może on być uznany za określenie transfobiczne?