Mięczak zakaźny to infekcja skórna wywoływana wirusem MCV. Choroba ta objawia się uciążliwymi, wypukłymi, lecz niegroźnymi dla zdrowia wykwitami z charakterystycznym wgłębieniem na środku. Jak dochodzi do rozprzestrzeniania tego schorzenia?
Mięczak zakaźny to choroba należąca do grupy wenerycznych, ponieważ wirus, który ją wywołuje przenoszony jest drogą płciową. Nie jest to jednak jedyny sposób jego transmisji. Jak wskazuje sama nazwa schorzenia, jest ono silnie zakaźne i często wystarczy jedynie kontakt z przedmiotami używanymi przez chorego, aby się nim zarazić. Występuje u dzieci, jak i u osób dorosłych. Na szczęście nie jest szczególnie groźny – lecz niewątpliwie uciążliwy. Sprawdź, jak sobie z nim radzić.
Mięczak zakaźny – co to jest?
Mięczak zakaźny (molluscum contagiosum) wywoływany jest wirusem z rodziny Poxviridae – MCV-1 i MCV-2. Najbardziej zaraźliwy jest pierwszy z tych dwóch typów. Ta choroba skórna występuje na całym świecie, wśród osób w każdym wieku. U dorosłych zakażenie przenoszone jest przeważnie drogą płciową, podczas kontaktów erotycznych. Największe ryzyko zachorowania występuje wśród osób z dużą ilością partnerów seksualnych.
Jest to mocno zakaźna choroba, przenoszona bezpośrednim kontaktem z jej nosicielem lub z rzeczami przez niego używanymi. Chory jest zakaźny przez cały okres utrzymywania się zmian na jego skórze.
Rozpoznanie i pierwsze objawy mięczaka zakaźnego
Pierwsze objawy pojawiają się dopiero po mniej więcej dwóch tygodniach od momentu dojścia do infekcji. Niekiedy czas ten wydłuża się nawet do 6 miesięcy! Wówczas na skórze pojawiają się twarde, półprzezroczyste grudki o wielkości 3-5 mm. Te wykwity skórne mogą też przybrać postać 1,5 centymetrowych guzków, z charakterystycznym wgłębieniem w środku. Mogą być one bolesne lub wywoływać świąd i rumień skóry.
Mogą mieć one barwę perłową, szarą, cielistą lub żółtą, lecz zawsze wyraźnie odznaczają się od zdrowej powierzchni skóry. Wykwity mięczaka zakaźnego mogą pojawiać się pojedynczo lub w większych skupiskach. Przy dużym zagęszczeniu mogą zdawać się całkowicie pokrywać dany obszar skóry. Po ich nakłuciu, wydobywa się z nich kaszowata treść.
W przypadku mięczaka przenoszonego drogą płciową, te zmiany skórne pojawiają się na członku, wzgórku łonowym, po wewnętrznej stronie ud, na wargach sromowych, w szparze pośladkowej i w pachwinach. Błona śluzowa narządów płciowych jest rzadko atakowana.
U dzieci najczęściej zauważa się wykwity na twarzy, kończynach i klatce piersiowej. Grudki i guzki mogą pojawić się właściwie gdziekolwiek na ciele, w warstwie naskórkowej. Często dochodzi też do tzw. autoinokulacji, czyli samodzielnego przeniesienia wirusa z jednego obszaru ciała na drugi. Najbardziej kłopotliwe są zmiany skórne w okolicach oczu, ponieważ mogą one powodować zapalenie spojówek i rogówki.
Jak można zarazić się mięczakiem?
Do zakażenia mięczakiem może dojść także na skutek kontaktu ze skażonymi przedmiotami, takimi jak zabawki erotyczne, ręcznik, gąbka, pościel lub ubrania. Choć ta choroba skóry kojarzona jest jako następstwo przygodnego seksu, to można zarazić się nią także na basenie, w hali sportowej lub podczas masażu. Jest też często spotykana wśród dzieci poniżej 5 roku życia i u młodych dorosłych w wieku 15-29 lat.
Wirus mięczaka zakaźnego może występować u osób, które cierpią na atopowe zapalenie skóry. Większe ryzyko na zachorowanie istnieje także wśród ludzi z obniżoną odpornością. Taki stan może być następstwem przebycia różnych ciężkich chorób, przyjmowania leków immunosupresyjnych, a także obecności nowotworów lub sarkoidozy.
Jak leczyć mięczaka zakaźnego?
Zmiany wywołane przez mięczaka zakaźnego ustępują samoistnie po 6-9 miesiącach, lecz czasem utrzymują się nawet do 5 lat lub nawracają po zniknięciu. Mogą też pozostawiać po sobie blizny. Co prawda jest to choroba samoograniczająca się i niegroźna, lecz jednocześnie uciążliwa i łatwo rozprzestrzeniająca. Z tego powodu warto wdrożyć odpowiednią terapię.
Leczenie zakażenia mięczakiem zakaźnym może obejmować:
- stosowanie środków do miejscowej aplikacji – w tym celu używa się roztworu wodorotlenku potasu, jodyny, stężonego roztworu srebra, imikwimod, roztworu podofilotoksyny, tretynoiny, kwasu mlekowego lub kwasu salicylowego;
- terapię lekami przeciwwirusowymi do stosowania doustnego – cydofowir podawany jest przeważnie pacjentom z silnie osłabioną odpornością (np. nosicielom wirusa HIV);
- metody fizykalne – należą do nich krioterapia, łyżeczkowanie, elektrokoagulacja i laseroterapia. Nie są to jednak zabiegi zalecane dzieciom poniżej 10 roku życia. Tego typu sposoby mechanicznego usuwania zmian wiążą się z ryzykiem wystąpienia bólu, krwawienia, blizn i przebarwień. Ręczne, samodzielne wyciskanie grudek jest niezalecane. Najmniej bolesną spośród wyżej wymienionych metod jest laseroterapia;
- jeżeli doszło do zakażenia zmian bakteriami, należy skonsultować się z lekarzem. Specjalista prawdopodobnie doradzi zastosowanie miejscowej maści z antybiotykiem.
Chorego uznaje się za w pełni wyleczonego w sytuacji, gdy w ciągu 4 miesięcy nie pojawiają się żadne nowe zmiany. Nawet w takiej sytuacji należy jednak pozostać czujnym. Warto zastosować leczenie u wszystkich osób, które miały kontakt z chorym. Wirus może rozwijać się w organizmie niezauważony nawet przez kilka miesięcy.
Domowe sposoby walki z zakażeniem mięczakiem
Należą do nich głównie miejscowo stosowany kwas jabłkowy i maść cynkowa. Pierwsza substancja obniża pH, działa wysuszająco i złuszczająco. Druga z nich również wysusza, a dodatkowo przyspiesza gojenie. Należy jednak zachować przy nich ostrożność, ponieważ mogą wywołać reakcje alergiczne, a stosowane w nadmiarze sprzyjają nadkażeniom.
Choć stosunkowo niegroźny, mięczak zakaźny łatwo i szybko się rozprzestrzenia drogą bezpośredniego kontaktu. Charakterystyczne dla niego wykwity są nieestetyczne, a dodatkowo mogą powodować uciążliwe swędzenie. Domowe sposoby leczenia nie są zalecane, ponieważ mogą zaostrzyć objawy, wywołać reakcję alergiczną lub podrażnić skórę. Najlepszym wyjściem jest konsultacja z lekarzem w celu wybrania odpowiedniej drogi postępowania.
Zobacz także:
- Opryszczka narządów płciowych – przyczyny, objawy oraz leczenie
- Kłykciny kończyste – objawy, przyczyny. Diagnostyka i leczenie
- Choroby przenoszone drogą płciową – infekcje weneryczne
- Rzęsistkowica – objawy, przyczyny, leczenie i profilaktyka
- Mam HPV – co z seksem? Jak nie zarazić partnera lub partnerki?