Opryszczka narządów płciowych to schorzenie wywołane wirusem opryszczki HSV. U wielu osób zarażonych wirusem opryszczki przebiega bezobjawowo. Dowiedz się, jak ją rozpoznać i sprawdź, jak przebiega leczenie!
Opryszczka narządów płciowych jest dla wielu ludzi wstydliwym tematem, lecz warto to zmienić. Taka postawa ma bowiem duży wpływ na unikanie wizyt u lekarza, co prowadzi do jeszcze większego rozprzestrzeniania się wirusa. Dodatkowo, zakażenie czasem przebiega bezobjawowo, przez co osoba chora może nie mieć świadomości, że zaraża partnerów.
Opryszczka narządów płciowych – czym jest i jakie są przyczyny?
Opryszczka narządów płciowych to dolegliwość wywołana wirusem opryszczki HSV (herpes simplex virus) typu 1 lub 2. Typ 1 HSV zwykle objawia się charakterystyczną opryszczką w okolicach ust oraz wpływa na występowanie wirusa narządów płciowych. Typ 2 HSV odpowiada wyłącznie za pojawienie się opryszczki na narządach płciowych.
Jak dochodzi do zarażenia?
Do zarażenia opryszczką dochodzi zwykle przez stosunek seksualny z nosicielem. Wirus przenoszony jest poprzez bezpośredni kontakt skóry z zainfekowanym miejscem, dlatego do zarażenia może dojść również podczas stosunku analnego lub oralnego. Narządy płciowe, jama ustna oraz odbyt są wyjątkowo podatne na różne infekcje ze względu na poziom wilgotności. Wirusem można zarazić się również przez używanie tych samych przedmiotów osobistych, z których korzysta osoba zarażona (np. ręcznik, szczoteczka do zębów).
Opryszczka narządów płciowych – objawy
Choć opryszczka może mieć przebieg bezobjawowy, zwykle objawia się występowaniem zmian na skórze oraz błonach śluzowych już kilka dni po zakażeniu. Skóra w okolicach intymnych może być zaczerwieniona. Dodatkowo może swędzieć i boleć. W początkowych etapach zmiany skórne zwykle mają postać pęcherzyków, które niedługo później pękają, tworząc nadżerki i brązowawe strupki. U kobiet powyższe zmiany można dostrzec na wargach sromowych, szyjce macicy, pochwie oraz odbycie. W przypadku mężczyzn zmiany skórne pojawiają się w okolicach żołędzi, napletka, prącia oraz pośladków.
Wirus HSV a brak objawów
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego z bycia nosicielami wirusa. Wszystko dlatego, że w niektórych przypadkach objawy kliniczne nie występują w ogóle lub – pojawiają się po kilku miesiącach lub nawet latach! Póki co nie wiadomo, co wpływa na bezobjawowy przebieg wirusowej choroby. Czasem nawet wyleczenie infekcji sprawia jedynie, że wirus przechodzi w tzw. stan uśpienia. HSV może się uaktywnić pod wpływem osłabienia organizmu, gorączki, spadku odporności, zmian hormonalnych, przemarznięcia lub przegrzania organizmu.
Opryszczka narządów płciowych – diagnoza
Jeśli dostrzeżesz jakiekolwiek zmiany w okolicach narządów płciowych – niezwłocznie udaj się do lekarza ginekologa, urologa lub wenerologa. Wczesne rozpoznanie infekcji ograniczy jego rozpowszechnianie oraz pozwoli wdrożyć odpowiednie leczenie. Jest to bardzo ważne w przypadku kobiet w ciąży, ponieważ wirus HSV stanowi duże zagrożenie dla dziecka.
Rozpoznanie opryszczki narządów płciowych
Podczas wizyty lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad, podczas którego zostaniesz zapytany nie tylko o dolegliwości i objawy, lecz również o ostatnie kontakty seksualne. Pojawią się pytania o rodzaj stosunku seksualnego, stosowaną antykoncepcję. Oprócz wywiadu lekarz dokona badania oraz zleci wykonanie niezbędnych testów, które potwierdzą dotychczasowe przypuszczenia.
Opryszczka narządów płciowych – leczenie
Leczenie opryszczki narządów płciowych polega przede wszystkim na podaniu leków przeciwwirusowych, które łagodzą dolegliwości oraz skracają czas trwania choroby. Dodatkowo zalecane jest działanie miejscowe, poprzez pędzlowanie roztworem fioletu oraz nasiadówki (np. z naparu rumianku). Warto pamiętać, że przed zastosowaniem jakiejkolwiek domowej metody należy skonsultować się z lekarzem i wykonać niezbędne badania.
Leczenie miejscowe
Leczenie miejscowe ma na celu przede wszystkim osuszenie i odkażenie zarażonej części ciała. Zwykle stosuje się je w przypadku zmian mało nasilonych. W tym celu najczęściej wykorzystuje się preparaty przeciwwirusowe, np. w postaci maści. Leki miejscowe wykazują znacznie słabsze działanie, niż ich odpowiedniki w formie tabletek. W wielu przypadkach niezbędne jest włączenie zarówno leków miejscowych, jak i doustnych.
Leczenie ogólne
Leczenie ogólne stosuje się w przypadku nawrotów lub uporczywych infekcji. Najbardziej skuteczne leki to te, które wpływają na DNA wirusa. Stosuje się je w postaci doustnej lub jako dożylne wlewy. Dodatkowo, podczas leczenia ważna jest suplementacja witamin z grupy B (szczególnie wit. B1 i B2). Od wielu lat trwają badania nad szczepionką, jednak do tej pory nie powstała żadna chroniąca przed wirusem opryszczki. W trakcie leczenia pamiętaj o zachowaniu wstrzemięźliwości seksualnej oraz noszeniu bawełnianej luźnej bielizny.
Profilaktyka
W przypadku opryszczki narządów płciowych najważniejsze jest unikanie ryzykownych kontaktów seksualnych. Aby uchronić się od chorób przenoszonych drogą płciową, trzeba zawsze pamiętać o prezerwatywach. Zabezpieczanie się nie daje stuprocentowej gwarancji bezpieczeństwa, jednak znacznie zmniejsza ryzyko infekcji. W przypadku gdy miałeś kiedyś opryszczkę – poinformuj o tym partnera i pamiętaj o zasadach bezpiecznego seksu. Nawet jeśli udało ci się wyleczyć wirusa opryszczki, może być wciąż w twoim organizmie w tzw. fazie uśpienia.
Choroby wywołane przez wirusa opryszczki
Opryszczka narządów płciowych jest jednym z najczęstszych schorzeń, wywołanych wirusem HSV. Warto jednak pamiętać, że opryszczką możemy zarazić się nie tylko podczas stosunku. Z uwagi na to, że osoba chora może nie mieć świadomości swej infekcji – nieświadomie zaraża kolejne osoby. Dzieje się to np. przez używanie tych samych sztućców (np. oblizanie łyżeczki) lub przedmiotów higieny osobistej (np. ręcznika lub bielizny).
Opryszczka wargowa
Do najczęstszych chorób wywołanych wirusem HSV-1 należy opryszczka wargowa. Objawia się powierzchownymi skupiskami pęcherzyków, które powstają na granicy warg i błony śluzowej jamy ustnej. Skórnym zmianom towarzyszy pieczenie oraz bolesność. Wykwity pojawiają się często w momencie osłabienia organizmu lub po ekspozycji na światło słoneczne. W przypadku kobiet nawroty opryszczki wargowej mogą się nasilać w czasie menstruacji.
Egzema herpeticum
Schorzenie występuje częściej u osób, które borykają się z problemami skóry (np. atopowym zapaleniem skóry). Objawami są zmiany skórne, charakteryzujące się pęcherzowymi wykwitami. Choroba może ukazać się z dnia na dzień. W przypadku dorosłych często nie występują inne dolegliwości, natomiast u dzieci najczęściej wiąże się z gorączką.
Opryszczkowe zapalenie mózgu
Zapalenie opon mózgowych zwykle wywołuje wirus HSV-1 (odpowiedzialny za zmiany w górnej części ciała), jednak zdarza się, że zapalenie mózgu towarzyszy również opryszczce narządów płciowych. Choroba ta jest niezwykle groźna, a nieleczona w 70% przypadków kończy się śmiercią. Często zaczyna się niecharakterystycznymi objawami, takimi jak bóle głowy i gorączka czy omdlenia. Leczenia podejmuje się neurolog.
Zmiany narządowe
Kolejną z chorób wywołanych wirusem HSV jest opryszczkowe zapalenie jamy ustnej. Objawia się pęcherzykami, które dość łatwo pękają, tworząc bardzo bolesne nadżerki. Wirus opryszczki może objawiać się również innymi skórnymi wykwitami, np. na małżowinie usznej lub dłoniach. Drobne grudki i pęcherzyki często mogą nie nie zostać natychmiastowo powiązane z wirusem opryszczki, dlatego osoby aktywne seksualnie powinny się regularnie badać.
Zakażenie wrodzone
Zakażenie wrodzone dotyczy noworodków, które zostały zarażone przez matkę podczas porodu naturalnego. Właśnie dlatego, kobiety w ciąży powinny wykonać badania na obecność chorób wenerycznych. Opryszczka narządów płciowych w tym wypadku jest wskazaniem do cięcia cesarskiego. Skutki zarażenia się niemowlaka są bardzo groźne. Może ono prowadzić do zakażenia wątroby lub nawet mózgu.
Opryszczka narządów płciowych – podsumowanie
Opryszczka narządów płciowych to wirusowa choroba przenoszona najczęściej drogą płciową. Wywołuje ją wirus opryszczki HSV. Głównymi objawami zarażenia są pęcherzykowe, bolesne wykwity, znajdujące się na skórze lub błonach śluzowych. Gdy zauważysz coś niepokojącego, niezwłocznie udaj się do lekarza. Leczenie polega na stosowaniu leków przeciwwirusowych oraz miejscowym stosowaniu leczniczych maści.
Zobacz także:
- Mam HPV – co z seksem? Jak nie zarazić partnera lub partnerki?
- Kłykciny kończyste – objawy, przyczyny. Diagnostyka i leczenie
- Mięczak zakaźny – objawy, rozpoznanie i leczenie
- HDV – wirusowe zapalenie wątroby typu D i jego objawy
- WZW B i wirus HBV – wirusowe zapalenie wątroby typu B