Istnieje wiele różnych rodzajów antykoncepcji, które mają za zadanie uchronić przed niechcianą ciążą. Jedną z nich jest tabletka „dzień po”, którą stosuje się zwykle do 72 lub 120 godzin po stosunku. Jak działa taka pigułka?
Ciąża nie powinna widnieć w umysłach jako nieuchronna kara za seks. Świat już dawno ruszył do przodu od takiego myślenia. Obecnie dostępnych jest coraz więcej różnych metod antykoncepcji. Sprawny rozwój medycyny pozwala cieszyć się bogatym życiem seksualnym bez obaw o zapłodnienie. Niestety, żaden znany dotychczas sposób nie jest stuprocentowo skuteczny. Jeśli twoja metoda antykoncepcji nie zadziałała, zawsze pozostaje ci jeszcze jeden ratunek – tzw. tabletka „dzień po”.
Jak działa antykoncepcja awaryjna?
Tabletka „dzień po” może okazać się bardzo skuteczna w sytuacjach, gdy inne stosowane metody antykoncepcji zawiodły. Do takich sytuacji należą, na przykład:
- zsunięcie się prezerwatywy podczas stosunku;
- pęknięcie prezerwatywy;
- nieregularne przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych lub pominięcie dawki;
- pojawienie się czynników osłabiających działanie tabletek hormonalnych;
- inne losowe zdarzenia grożące niechcianą ciążą.
Co właściwie powoduje zażycie tabletki? Lek uniemożliwia uwolnienie komórki jajowej do jajowodów. Sprawia więc, że zagnieżdżenie się zarodka w błonie śluzowej macicy jest niemożliwe.
Tabletka „dzień po” nie przerywa ciąży
Tabletka „dzień po” często bywa mylona ze środkiem wczesnoporonnym – którym nie jest. Oznacza to, że żadna tego typu pigułka nie powoduje przerwania ciąży, która aktualnie już trwa. Nie wpływa też w żaden negatywny sposób na zagnieżdżony zarodek. Co więcej, zastosowanie tabletki nie uchroni przed zapłodnieniem w trakcie następujących po niej stosunków.
Taka tabletka nie stanowi alternatywy dla tradycyjnych środków antykoncepcji. Do nich zalicza się preparaty hormonalne, prezerwatywy, wkładki wewnątrzmaciczne lub specjalne plastry. Środki do stosowania po stosunku są wyjściem ostatecznym, kryzysowym. Powinny być używane rzadko i rozważnie.
Rodzaje tabletek antykoncepcyjnych dostępnych w Polsce
Aktualnie dostępne są dwa rodzaje tabletek „dzień po”. Mają one nieco inne działanie i sposób zastosowania. W razie potrzeby możesz wybierać między:
- Escapelle – stosuje się ją do 72 godzin, czyli 3 dni po stosunku. Składnik pigułki o nazwie lewonorgestrel blokuje namnażanie się komórek endometrium. Tym samym w znacznym stopniu utrudnia zagnieżdżenie się zarodka w macicy;
- ellaOne – należy ją przyjąć maksymalnie do 120 godzin, czyli 5 dni po współżyciu. Zawarty w pigułce octan uliprystalu wpływa na aktywność progesteronu w ciele. Powoduje opóźnienie owulacji i utrudnia zapłodnienie.
Skuteczność tabletki po stosunku
Jak widzisz, nazwa „dzień po” może być nieco myląca. W rzeczywistości skuteczność tych tabletek jest nieco dłuższa niż pierwsze 24 godzin po stosunku. Wymienione powyżej pigułki można stosować w każdym dniu cyklu miesiączkowego. Ginekolodzy radzą, by w razie takiej potrzeby przyjąć tabletkę możliwie jak najszybciej. Najlepiej zrobić to od razu po niezabezpieczonym seksie lub w ciągu pierwszej doby.
Zastosuj tabletkę jak najwcześniej po niezabezpieczonym seksie
Jeżeli do 3 godzin po przyjęciu pigułki dojdzie do wymiotów, należy zastosować kolejną. Pierwsza zwrócona tabletka mogła w tym czasie jeszcze się nie wchłonąć, a więc nie zadziała.
Według przeprowadzonych badań ellaOne jest skuteczny aż w 97,9%. Z kolei lek Escapelle przynosi pożądane efekty w około 84% przypadków. Aby zapewnić możliwie jak największą skuteczność, pamiętaj o zastosowaniu tabletki możliwie jak najwcześniej.
Niepożądane skutki uboczne tabletki „dzień po”
Choć tabletka „dzień po” jest całkowicie bezpieczna dla zdrowia kobiety i potencjalnie zagnieżdżonego już w jej macicy zarodka – to może powodować różne nieprzyjemne skutki uboczne. Do najczęstszych tego typu objawów (pojawiających się u około 10% kobiet) należą:
- nudności i wymioty;
- bóle brzucha;
- bóle i zawroty głowy;
- bóle mięśni;
- dość duże odczuwanie zmęczenia organizmu.
Nieco rzadziej (wśród 1% osób) można zauważyć:
- biegunkę;
- krwawienie z dróg rodnych;
- zmiany skórne;
- gorączkę lub stan podgorączkowy.
Wśród zaledwie 0,1% osób sięgających po tabletkę „dzień po” mogą wystąpić:
- pokrzywka;
- wysypka;
- bóle miednicy;
- obrzęk twarzy;
- światłowstręt.
Warto również wiedzieć, że taka tabletka może czasowo osłabić działanie stosowanej regularnie antykoncepcji hormonalnej. Powinnaś kontynuować przyjmowaną dotychczas farmakoterapię według normalnego harmonogramu. Lepiej jednak wspomóc się do tego prezerwatywą aż do rozpoczęcia kolejnego cyklu.
Stosowanie tabletki „dzień po” a płodność
Tabletka „dzień po” jest całkowicie bezpieczną metodą uchronienia się od niechcianej ciąży. Ta metoda antykoncepcyjna nie wpływa w żaden sposób na płodność. Komisja Europejska wydała oficjalne oznajmienie, że tego typu pigułki można bezpiecznie stosować bez recepty. Niestety, Polska i Węgry to aktualnie jedyne wyjątki w całej Unii Europejskiej, gdzie nie są one dostępne bez okazania recepty.
Kto może wypisać receptę na tabletkę?
Antykoncepcja awaryjna może zostać przepisana przez każdego lekarza. Może to być nawet specjalista w żaden sposób niezwiązany z ginekologią, jak chociażby stomatolog. Nie ma konieczności wykonywania jakiegokolwiek badania przed wypisaniem recepty. Niektórzy lekarze proszą jednak, aby najpierw przeprowadzić test ciążowy.
Co zrobić, gdy lekarz nie chce wypisać recepty na tabletkę „dzień po”?
Co robić w przypadku, gdy spotkasz się z odmową? Wówczas najlepiej skontaktować się z inicjatywą Lekarze Kobietom. Tam z pewnością uzyskasz pomoc z możliwie jak najszybszym zdobyciem tabletki. Co więcej, najlepiej też poprosić o podanie pisemnego powodu odmowy. Taki dokument może okazać się bardzo wartościowy przy składaniu oficjalnej skargi. W ten sposób przyczyniasz się do redukcji powtarzania się podobnych sytuacji.
Gdzie kupić tabletkę „dzień po”?
Po uzyskaniu recepty, tabletkę „dzień po” kupisz w każdej aptece. W krajach, gdzie zaświadczenie lekarskie nie jest do tego potrzebne, możesz dostać tabletkę antykoncepcji awaryjnej nawet w drogerii. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby zakupić taki lek na zapas i zastosować w razie pojawienia się takiej potrzeby. Tych środków nie należy jednak nadużywać. Przyjmowanie takiej formy antykoncepcji wielokrotnie w ciągu jednego miesiąca może negatywnie wpłynąć na twoją gospodarkę hormonalną.
Ile kosztuje tabletka „dzień po”?
W Polsce nie ma jednej, jasno określonej ceny. Antykoncepcja doraźna może kosztować od kilkudziesięciu do nawet 200 zł. Nie jest to środek, który podlega refundacji. W innych krajach Unii Europejskiej cena może osiągać nawet 50 euro. Istnieją jednak fundacje, które pomagają zdobyć tabletki potrzebującym kobietom za darmo. Należy do nich polska fundacja Jeszcze, która pomaga również z szybkim kontaktem z lekarzem i uzyskaniem recepty online.
Warto mieć świadomość istnienia i sposobu działania tabletek „dzień po”. Na wiele kobiet działa to bardzo uspokajająco. Antykoncepcja awaryjna daje poczucie bezpieczeństwa w sytuacjach, gdy inne metody zawiodą. Pamiętaj, że decyzja o ciąży powinna należeć tylko i wyłącznie do ciebie. Nikt nie może cię do niej zmusić. Nie bój się rozmawiać ze swoim partnerem i ginekologiem o dostępnych, skutecznych metodach antykoncepcji. Warto dobrać odpowiednią dla swoich potrzeb, aby cieszyć się spokojem i satysfakcjonującym życiem seksualnym.
Zobacz także:
- EllaOne czy Escapelle – która tabletka „dzień po” będzie lepsza?
- Tabletka „dzień po” – co musisz o niej wiedzieć?
- Pominięcie tabletki antykoncepcyjnej – co zrobić, kiedy zapomniałaś zażyć tabletkę?
- Po jakim czasie działają tabletki antykoncepcyjne? W jakim momencie antykoncepcja hormonalna zaczyna chronić przed ciążą?
- Tabletki antykoncepcyjne – jak brać i czego spodziewać się po przyjmowaniu antykoncepcji hormonalnej?