Podobnie jak pasożyt żerujący na włosach głowy, wszy zamieszkujące wzgórek łonowy powodują intensywny świąd, a dodatkowo też sine zmiany na skórze. Dowiedz się, jak rozpoznać wszy łonowe i w jaki sposób je zwalczać.
Gdy pojawiają się wszy łonowe, okolice intymne zaczynają niemiłosiernie swędzieć. Jest to dość wstydliwy problem, z którym jednak trzeba udać się do lekarza, ponieważ wiele innych chorób wenerycznych objawia się w podobny sposób. Na szczęście wszawicę łonową da się wyleczyć – przede wszystkim stosując specjalne żele i szampony. Zdecydowanie lepiej jest jednak zapobiegać. Poznaj sposoby profilaktyczne przeciwko wszawicy i dowiedz się, jak rozpoznać te pasożyty.
Jak wyglądają wszy łonowe i czym różnią się od pasożytów głowowych lub odzieżowych?
Pasożyty żerujące okolicę łonową (Pthirus pubis) różnią się od wszy głowowych i odzieżowych – nie tylko miejscem bytowania. Podstawową różnicą jest budowa ich ciał, które są bardziej okrągłe, przypominające kraby. W przeciwieństwie do pozostałych gatunków, te wszy nie skaczą (a przynajmniej nie w takim stopniu jak wszy ludzkie głowowe) i nie są przenoszone w sierści przez zwierzęta domowe.
Wszy łonowe to pasożyt, który żywi się ludzką krwią, żerując na włosach łonowych, a czasem także pod pachą. Dorosłe osobniki osiągają wielkość około 1,5-3 mm. Po bliskich oględzinach można więc dostrzec je gołym okiem, lecz nie jest to łatwe. Doskonale wtapiają się w otoczenie ze swoją jasnoszarą barwą. Najlepiej posłużyć się do tego szkłem powiększającym, by rozpoznać je wśród włosów.
Pojedynczy wesz składa nawet do 300 jaj na miesiąc. Tak zwane gnidy znajdują się na włosach, tuż przy powierzchni skóry, gdzie jest najcieplej i najciemniej. Ich okres wylegania wynosi kilka tygodni – najczęściej około 30 dni.
Objawy wszawicy łonowej
Wszy łonowe karmią się krwią, co oznacza, że podczas swojego żerowania wśród włosów muszą wgryzać się w skórę. W miejscu ukąszeń pojawiają się błękitne plamy. Najbardziej zauważalnym i uciążliwym objawem jest jednak intensywne swędzenie, które związane jest z przemieszczaniem się pasożytów. Świąd najczęściej zauważalny jest w poniższych obszarach:
- na brzuchu;
- w pachwinach;
- na górnej części ud;
- na wzgórku łonowym;
- rzadziej: pod pachami, na brwiach i rzęsach.
Dolegliwości te nie pojawiają się jednak od razu – dopiero po kilku tygodniach od momentu infekcji. Pasożyty potrzebują tego czasu na rozmnożenie się i zajęcie większego obszaru ciała. Zarówno same wszy, jak i ich odchody mogą powodować reakcję alergiczną. W takiej sytuacji, oprócz powyższych objawów zarażenia, pojawiają się także znacznie powiększone węzły chłonne.
Przyczyny wszawicy łonowej – skąd się biorą wszy łonowe?
Do przenoszenia wszy pomiędzy ludźmi dochodzi najczęściej podczas kontaktów seksualnych – lecz nie tylko. Zarazić mogą się nawet dzieci (także na brwiach i rzęsach). Nie jest to bowiem choroba transmitowana płynami ustrojowymi, a pasożyt, który zamieszkuje owłosienie łonowe. Można więc zarazić się nimi nosząc to samo ubranie co osoba chora, spanie tej samej pościeli używanie wspólnych ręczników i gąbek lub korzystanie z tej samej toalety.
Nie należy bagatelizować problemu obecności wszy łonowej, ponieważ wraz z nią mogą występować też inne choroby weneryczne. Nie jest to jednak gatunek, który samodzielnie przenosi choroby bakteryjne lub wirusowe pomiędzy ludźmi.
Jak rozpoznać wszy łonowe?
Jeśli zauważyłeś u siebie któreś z powyższych objawów, najlepiej od razu udać się do lekarza dermatologa. Na badanie warto też się wybrać, jeśli wiesz, że miałeś kontakt z nosicielem. Stosunkowo łatwo też rozpoznać wszy samodzielnie – wystarczy do tego szkło powiększające i odrobina cierpliwości. Wstępną oznaką zakażenia jest obecność jaj, które są bardzo małe i mają biały kolor.
Choć jest to wstydliwy problem, nie należy odwlekać wizyty w gabinecie. Lekarz zlokalizuje i rozpozna pasożyty znacznie sprawniej, a przy tym może też wyeliminować inne schorzenia weneryczne. Wcześniejsze rozpoczęcie leczenia jest też zwykle najskuteczniejsze i daje szybsze efekty.
Leczenie wszawicy łonowej
Podczas porady lekarskiej, dermatolog powinien wybrać dla ciebie najlepszą drogę postępowania z pasożytami. Pamiętaj, że w celu zagwarantowania największej efektywności leczenia, terapii powinny zostać poddane wszystkie osoby, z którymi mieszka lub odbywa stosunki płciowe osoba zakażona. Pozbywanie się wszy łonowych to proces, który wymaga zastosowania wielu kroków, do których należą:
- specjalne preparaty zawierające w swoim składzie permetrynę lub dimetikon. Są one dostępne w aptekach bez recepty i mają za zadanie dusić pasożyty, bez podrażniania skóry;
- zastosuj kurację z maści rtęciowej;
- skuteczniejsze od nich jest jednak używanie środków do stosowania miejscowego dostępnych wyłącznie na receptę, przepisywanych przez lekarza. Do tego typu preparatów należą lindan, malation i iwermektyna. Osoba zarażona powinna poddać się leczeniu cyklowemu, w odstępach 7-10 dniowych. W ten sposób możliwe jest stopniowe pozbywanie się wszystkich osobników, będących na różnych stadiach rozwoju;
- w ramach domowego wspomagania terapii można też sięgnąć po specjalne szampony lub mydła z dziegciem;
- niezbędna jest też zmiana używanej dotychczas bielizny, odzieży, ręczników i pościeli. Należy je wyrzucić i wymienić na nowe lub wyprać w wysokiej temperaturze. Ewentualnie, zaleca się zamknięcie rzeczy w szczelnym pojemniku na około 4 dni, lecz ta ostatnia metoda jest najmniej skuteczna i higieniczna;
- powstrzymaj się od aktywności seksualnej do czasu całkowitego pozbycia się pasożytów, by nie przyczynić się do przenoszenia ich na innych;
- zalecana jest także depilacja miejsc intymnych i szczególna dbałość o higienę intymną, by uniemożliwić wszom osiedlanie się.
Jeżeli wszy zagnieździły się między rzęsami, nakładaj na nie kilka razy dziennie wazelinę przez kolejne dni. Jest to na tyle niewielki obszar, że możesz też spróbować pozbyć się ich manualnie, używając do tego pęsety.
W walce z wszami łonowymi szczególną ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży, karmiące piersią lub leczące zainfekowane niemowlę. Silnie działający lindan jest dla nich zakazany. Skonsultuj się ze swoim lekarzem w celu ustalenia, jakie metody terapii są dla ciebie możliwe.
Profilaktyka – jak zredukować ryzyko zarażenia wszami łonowymi?
Wesz łonowa to gatunek, który jest odporny na leczenie, a więc pozbycie się go nie należy do najprostszych zadań. Są one odporne na długie, gorące kąpiele i mogą pozostawać na powierzchni skóry nawet po zgoleniu owłosienia. Dlatego też lepiej im zapobiegać i szybko reagować w przypadku zauważenia pierwszych objawów.
Do metod zapobiegawczych przeciwko wszawicy łonowej należą:
- unikanie noszenia używanej bielizny (np. pożyczania jej lub kupowania jej w sklepach z odzieżą używaną);
- stosowanie wyłącznie swoich czystych ręczników;
- powstrzymywanie się od spania w cudzej pościeli, szczególnie jeśli jej czystość i stan zdrowia właściciela są niepewne;
- używanie tylko własnej maszynki do golenia – cudza może być nie tylko siedliskiem pasożytów, ale też chorobotwórczych bakterii i wirusów.
W przeciwieństwie do innych chorób wenerycznych, wszy łonowe mogą rozprzestrzeniać się nawet pomimo używania prezerwatyw podczas stosunku. Wynika to z faktu, że nie przenoszone są one krwią, czy ejakulatem – bytują na włosach i mogą swobodnie poruszać się pomiędzy ciałami i materiałami, nawet bez bezpośredniego kontaktu.
Kolonia dorosłych wszy łonowych jest dość uciążliwa do całkowitego wybicia. Najpewniejszym do tego sposobem jest używanie silnych preparatów leczniczych przepisanych przez lekarza dermatologa. Warto też wspomóc terapię domowymi sposobami, a na co dzień trzymać się zasad higieny i profilaktyki przed zakażeniami wenerycznymi. Wszy łonowe nie stanowią poważnego zagrożenia dla zdrowia człowieka, lecz zdecydowanie są one nieprzyjemne i problematyczne.
Zobacz także: