Trans-kobieta jest określeniem odnoszącym się do osób, których tożsamość płciowa oraz płeć przypisana przy narodzinach, były niespójne. Sprawdź, na czym polega proces tranzycji u kobiet.
W ostatnich latach temat transpłciowych kobiet coraz częściej pojawiał się na łamach pierwszych stron gazet. Wynika to zarówno ze zwiększonego zainteresowania transpłciowością, jak i rozpowszechniającymi się tendencjami transfobicznymi. Zapoznaj się z poniższym artykułem i dowiedz się, kim jest trans kobieta, skąd pochodzi to określenie i na czym polega proces korekty płci.
Transpłciowa kobieta
Określenie kobiety trans pochodzi z łaciny, w której słowo „trans” oznacza dosłownie „po drugiej stronie” lub „po przeciwnej stronie”. Terminu kobieta transpłciowa użyła po raz pierwszy Leslie Fenberg, w swojej książce „Transgender Warriors: Making History from Joan of Arc to Dennis Rodman” z 1996 r.
Najpopularniejsza i najdokładniejsza definicja transkobiety określa ją jako kobietę, której, ze względu na zewnętrzne cechy płciowe, przy narodzeniu przypisano płeć męską. Jej prawdziwą tożsamością jest jednak płeć żeńska. Kobiety transpłciowe mogą, chociaż nie muszą, poddać się procesowi tranzycji, która ma na celu ujednolicenie ich cech zewnętrznych z tożsamością płciową.
Proces tranzycji kobiet
Trans kobiety, które cierpią z powodu dysforii płciowej i chcą dopasować swoje zewnętrzne cechy płciowe do tożsamości, często poddają się zabiegowi tranzycji. Jest to proces wieloetapowy i skomplikowany, który polega zarówno na przyjmowaniu hormonów, interwencji chirurgicznej, jak i poddaniu się drobnym zabiegom kosmetycznym. Ważnym działaniem jest również ustalenie płci metrykalnej, poprzez wytoczenie powództwa i wprowadzenie koniecznych zmian w dokumentach osobistych.
Tranzycja społeczna
Poprzez termin tranzycja społeczna rozumie się działania, mające na celu wyrażenie swojej ekspresji płciowej, jeszcze przed podjęciem innych działań związanych z jej korektą. Pozwala to rozpocząć bezskrępowane funkcjonowanie, zgodne z tożsamością płciową. Trans kobieta może np. dokonać coming outu, czyli opowiedzieć o swojej transpłciowości osobom ze swojego otoczenia. Ponadto do tranzycji społecznej zalicza się także zmianę swojej fryzury i sposobu ubierania się, czy naukę nakładania makijażu. Wiele kobiet pracuje także nad sposobem poruszania się, czy gestami. Polecane jest również udanie się na trening głosu, który nieraz pomaga w podwyższeniu tembru.
Zabiegi kosmetyczne
Jeszcze przed rozpoczęciem korekty płci osoby transpłciowe decydują się na poddanie się drobnym zabiegom kosmetycznym. Kobiety nierzadko udają się na zabieg depilacji laserowej, celem pozbycia się niechcianego owłosienia typu męskiego oraz wykonują makijaż permanentny. Takie działania mogą znacząco przyczynić się do zmniejszenia dysforii płciowej.
Konsultacje ze specjalistami
W celu uzyskania skierowania na rozpoczęcie terapii hormonalnej i ustalenia płci metrykalnej, konieczne jest odbycie konsultacji z kilkoma specjalistami. Swoje opinie muszą wystawić psycholog, psychiatra oraz, co najważniejsze, lekarz-seksuolog. Wybór tego ostatniego jest szczególnie istotny, bowiem jest on specjalistą, który towarzyszy swojej pacjentce przez cały proces tranzycji, kieruje na dodatkowe badania oraz tłumaczy poszczególne etapy korekty płci.
Terapia hormonalna
Rozpoczęcie przyjmowania hormonów jest możliwe dopiero po wypisaniu przez lekarza (najczęściej endokrynologa) recepty. Kobietom przepisuje się hormony żeńskie, dzięki którym zmieniają się drugorzędne cechy płciowe. Efekty ich stosowania to m.in.:
- powiększenie się biustu;
- obniżenie się masy mięśniowej;
- zmniejszenie objętości jąder;
- zmniejszenie objętości prostaty;
- zmniejszenie się częstości spontanicznych erekcji;
- zmniejszenie się owłosienia typu męskiego;
Warto pamiętać, że każda kobieta reaguje na przyjmowane hormony nieco inaczej, zatem efekty ich stosowania mogą się różnić. W przypadku, kiedy dana dawka leków nie spełnia swojego zadania, warto poprosić lekarza o jej zmianę.
Operacja korekty płci
W Polsce korektę płci możemy podzielić na zabiegi, które:
- wymagają wcześniejszego ustalenia płci metrykalnej;
- nie wymagają wprowadzania zmian w dokumentach.
Pierwsze z nich polegają, pośrednio, na pozbawieniu kobiety płodności, co, zgodnie z prawem, jest karalne. Korekta narządów rozrodczych możliwa jest tylko i wyłącznie w przypadku, kiedy sąd pozytywnie rozpatrzy pozew się o ustalenie płci.
Do zabiegów, którym kobieta może poddać się bez konieczności wprowadzania zmian w dokumentach, należą:
- powiększenie piersi;
- feminizacja twarzy;
- feminizacja głosu (chirurgiczny zabieg podnoszący barwę głosu);
- spiłowanie jabłka adama.
Z kolei korekta chirurgiczna, przy której konieczne jest ustalenie płci metrykalnej, to orchidektomia oraz waginoplastyka. Pierwszy z zabiegów polega na usunięciu jąder. Waginoplastyka jest natomiast procedurą rekonstrukcji pochwy. Jest to zabieg bardzo kosztowny i wymagający, dlatego znalezienie chirurga, który specjalizuje się w operacyjnej korekcie płci, jest bardzo ważne.
Prawne ustalenie płci
W polskim prawie przyjmuje się, że przynależność do danej tożsamości płciowej jest dobrem osobistym, które, na podstawie art. 189 k.p.c. podlega ochronie powództwa w drodze o ustalenie. Transkobieta, która chce prawnie ustalić swoją płeć, musi wytoczyć powództwo, w której stroną pozwaną są jej rodzice (lub kurator, jeżeli rodzice nie żyją lub są nieznani). Wytoczenie powództwa musi zostać podparte opiniami specjalistów, czyli psychologa oraz seksuologa. Ponadto pozew powinien zawierać imię, które zostanie później wpisane w nowych dokumentach.
Jeżeli sąd przychyli się do wniosku, należy zaczekać na uprawomocnienie wyroku. Późniejsze działania polegają na wprowadzeniu zmian w podstawowych dokumentach, tj. dowodzie osobistym, prawie jazdy, paszporcie itd. Ponadto kobieta otrzymuje nowy numer PESEL.
Trans-kobieta – podsumowanie
Korekta płci osoby transpłciowej to marzenie wielu. Warto jednak pamiętać, że proces ten bywa bardzo kosztowny i czasochłonny, przez co wiele kobiet nie może sobie na niego pozwolić.
Zobacz także:
- Tranzycja – sprawdź, na czym polega proces korekty płci u osób transpłciowych
- Zmiana płci w Polsce – o czym muszą pamiętać Polacy, którzy decydują się na korektę płci? Poznaj perspektywę medyczną i prawną
- Ile kosztuje zmiana płci? Sprawdź, jaka jest cena operacji i terapii hormonalnej
- Seks z trans – co warto wiedzieć?
- Operacja zmiany płci – rodzaje i przebieg korekty płci. Poznaj najważniejsze informacje